De Grotvergelijking van Plato

Het bekendste wat Plato ooit heeft geschreven, is de Grotvergelijking.

Stel je voor, diep in een grot, zitten mensen al hun hele leven vastgeketend aan hun handen, nek en voeten, zodat ze niet naar achteren kunnen kijken. Achter hun, brandt een vuur, waar elke dag voorwerpen worden langsgedragen, zodat de schaduwen van de voorwerpen te zien zijn op de muur. Zou je dan, als jij een gevangene was, zou jij dan niet denken dat die schaduwen de echte voorwerpen zijn? En dat de echoen van de voetstappen van de mensen die alle voorwerpen langsdragen, ook van die schaduwen zijn?

Stel dat een gevangene zichzelf los zal maken en zich omdraait, zal hij dan meteen verblind worden door het licht? En stel, dat hij dan de uitgang vind en naar boven gaat, en dan eerst minutenlang verblindt word door het felle licht van de zon, en pas na een hele lange tijd schaduwen en weerspiegelingen zal zien? En daarna voorwerpen?

Stel, dat hij daarna terug rent, de grot in en elke gevangene verteld over zijn ontdekking,en ze losmaakt, zouden zij hem dan geloven? En zouden ze niet zo boos worden, dat ze hem zullen vermoorden?

Bij dit einde, dacht Plato, natuurlijk aan Socrates zijn dood. Juist diegene met de meeste wijsheid, vermoorden ze, omdat ze het zelf niet begrijpen?

hieronder staat een mooi filmpje van de Grotvergelijking.